Hoe wij afscheid hebben genomen van mijn moeder, toen we het kamp ingingen, is een blinde vlek in mijn geheugen, terwijl het voor een veertienjarige toch een ingrijpende gebeurtenis moet zijn geweest. Wij stapten met de hele familie in Lawang in een taxi, op weg naar Malang. In Malang zou zij het vrouwenkamp ingaan en wij op dezelfde dag met onze vader het mannenkamp. Dit verschijnsel van de blinde vlek is kennelijk wat de heren psychologen 'verdringing' noemen. Hoe ik me ook inspan, ik krijg er geen seconde van voor de geest. Niets weet ik er meer van. Zelfs niet van het feit dát we afscheid hebben genomen. We hebben mijn moeder ongetwijfeld bij de poort van het kamp afgezet en bij het weggaan, achterom kijkend en zwaaiend:  "Dag mammie" geroepen. Dat moet toch wel. Maar er komt geen enkel beeld bij.

Het afscheid van onze hond Teddy in Lawang staat me daarentegen nog glashelder voor de geest. Bij ons vertrek uit Makassar naar Soerabaya, het was eigenlijk een vlucht voor de Jap die al in Noord-Celebes was geland, hadden we besloten om Teddy mee te nemen. We vlogen met een Dakota. Het was de eerste keer dat ik in een vliegtuig stapte. Toen we al een eindje op weg waren, kwamen we plotseling in een luchtzak terecht. Ik dacht dat we neerstortten en kroop in paniek onder de stoel van mijn moeder. Maar gelukkig ging het weer voorbij. In Makassar had ik iemand op het vliegveld horen zeggen dat Teddy in het bagageruim zou meegaan. Tijdens de vlucht was ik stiekem gaan kijken. Je hoefde alleen maar een deur aan het einde van het gangpad te openen. En ja hoor, daar stond hij in een kooi, die uit houten ribben en gaas bestond. De kooi stond scheef op een stapel koffers. Teddy keek me verwachtingsvol en hevig kwispelend aan. Maar ik sloot snel weer de deur en ging terug naar mijn plaats. Na een kort verblijf in Soerabaya, waar we de eerste bombardementen van de Jap meemaakten, verhuisden we naar Lawang.

Op een dag kondigde mijn vader aan dat Teddy helaas het huis uit moest, nu het zich liet aanzien dat we binnenkort het kamp in moesten. Verdriet sprong in me op, maar ik zei niets. Teddy zou bij kennissen, ene familie Zorab ("Ik ga na mijn pensioen nooit meer terug naar Holland. Die onbeschofte mentaliteit daar!….") worden ondergebracht. 
Op de dag van zijn vertrek werd hij alleen in een dogkar gezet en sprong meteen op het zijbankje aan de straatzijde. De dogkar zette zich in beweging. We zwaaiden vanaf de voorgalerij. Dag Teddy!! Hij zat daar zo verdomd alleen. Hij was nooit alleen en zeker niet in een dogkar. Teddy keek alleen maar vooruit in de rijrichting, zoals het een goede hond betaamt. Dag Teddy!… Dag Teddy…

Na de oorlog zijn we niet meer in Lawang teruggeweest. We hadden er blijkbaar niets meer te zoeken…
Mijn moeder zagen we voor het eerst weer terug in een klooster in Bandoeng. Mijn vader later in Batavia. Maar dat is weer een heel ander verhaal.

Rob van Meerten