Haagse Herinneringen

Uw verhaal | Herinnering aan en in de Kerken

Eigen kerken

Herinnering aan en in de kerken

Ik ben geboren op 10 april 1929 op de Noordpolderkade 364 in Laakkwartier te den Haag. Tegen over de Gerardus Majella  kerk  met de ingang aan de Wenckebach straat.  Daar gingen de Roomsen naar de kerk, volgens mijn vader de foute kerk want zij aanbaden beelden. Wij gingen naar de Nederlands Hervormde Kerk, de Laakkapel in de Deimanstraat,  volgens mijn vader de enige goede Kerk want daar gingen ze uit van de Bijbel, het enig juiste richtsnoer. Een nog veel gebruikte uitdrukking met de bedoeling alleen nog vanuit dat ware, door God aan Mozes en later de discipelen,  bekend gemaakte geschiedenis, geschreven  in de Bijbel, met elkander te bestuderen..

Gerardus Majella kerk

 

Op zondag 12 mei 1929 werd ik gedoopt in de Grote of Sint Jacobs kerk in den Haag.

De dienstdoend predikant was Ds. van Dorp, aan gesloten bij de Bond, een groepering van predikanten die de richting van de Hervormde kerk betwijfelde

maar er niet uit stapte. Zij vielen vaak op door lang durende  en zware preken en gelijk de Gereformeerden het alleen zingen van liederen uit de Psalm berijming. Mijn ouders hebben mij niet om die reden laten dopen door deze zogenoemde zware dominee. De reden was dat de Laakkapel nog niet een officiële  Hervormde kerk was en de Grote kerk dus voor de hand lag.

Hij is na de oorlog, na 1950 0p gevolgd door Ds. Chr. Gall.

Uit Het Vaderland, 5 Juli 1932.

Dr. G.P. van Itterson, de jongste predikant bij de Haagsche Hervormde Gemeente, heeft Zondag voor het eerst in zijn eigen wijk de godsdienstoefening geleid. In dit samenzijn, in „de Laakkapel" aan de Deimanstraat, heeft toen het gerestaureerde kerkorgel voor het eerst weer dienst gedaan en het voldeed uitnemend. De verandering blijkt een goede verbetering te zijn.

Onder rechts van het orgel wam t vergulde letters een tekst aan gegeven

Neig Uw oor en komt tot mij,

Hoor en Uwe ziel zal leven.

Jesaja 55 vers 3

 

 

 

 

Laakkapel met lage toren                          Het gerestaureerde orgel 1932

Let op de collecte hengels links van het orgel en de doorgeef collecte zakjes rechts van de preekstoel.

 

 

 

Verbouwing na 1966, mijn vader was toen nog ouderling.

In 2012 is de kerk verkocht aan de Islamitische gemeenschap en omgebouwd tot Moskee. Die verkoop was mede ontstaan door toename Islamitische gemeenschap, maar ook door vergrijzing en leegloop van lidmaten.

 

Bij mij thuis werden we op vrij jonge leeftijd al ingewijd in en met de Kerk en de rituelen, eerst de kinderkerk en de zondagschool. Onze vader ging op zondag bijna altijd twee keer naar de kerk. Mijn moeder niet. Die hield niet van preken, wel van mooie verhalen. Zij kon ook leuk voorlezen en deed dat ook regelmatig, bijvoorbeeld een jeugd verhaal, verhalen uit de krant.

Soms mocht je vrijwillig met je vader mee als hij naar de Grote kerk of naar de Oranjekerk ging. De Oranjekerk vond ik mooi vanwege het geweldig mooie orgel en onze Koningin Wilhelmina kwam daar nog al eens ter kerke.

Ik kon haar dan op 20 a 25 meter afstand begluren tijdens zo een kerkdienst.

Zij zat dan rechts van de preekstoel op de altijd vrij gehouden en met deurtjes afgesloten banken. Voor haar één en een bank voor personeel. Zij was altijd alleen en werd begeleid door een hofdame.

 

 

Na de oorlog heb ik met mijn vrouw Toos vele malen de bevrijding, herdenkingsdiensten bij gewoond in deze dan af geladen Oranje kerk. De organisatie werd  en was feilloos in handen van Jan van Grondelle met de nodige koren waar hij voorzitter van was. Feike  Asma bespeelde dan het orgel.

Ook is deze dienst enige malen uitgezonden via de radio. Nog geen TV uitzending.

 

De Grote of Sint Jacobskerk kerk vond ik  bijzonder vanwege afbeeldingen , de grafstenen op de vloer en het orgel dat bespeeld werd door Adriaan Engels.

In de oorlog rond mijn twaalfde jaar ging ik ook vaak in mijn allenig naar de middagdienst van deze kerk, om het orgel te horen bespelen.

De organist was de heer Adriaan Engels. Ik ben eens na de dienst naar boven gelopen  om de organist te ontmoeten.

Hij heeft mij uitgenodigd op woensdag middag langs te komen en heb dat gedaan met als beloning een gratis orgel concert.

Thuis hadden wij ook een orgel, mijn zusje en ik kregen les van ene mijnheer Innemee. Het huis harmonium, traporgel, ook wel psalmen tractor genoemd. Adriaan Engels vroeg mij op zijn lessen te komen. Dat ging om financiële redenen niet door

 

Ook werd de Grote kerk gesloten vanwege de hoge kosten. Er werd op gegeven moment allerlei commerciële activiteit uitgevoerd, dat leidde weer tot oprichting van de vrienden van de Grote Kerk of Sint Jacobskerk.

Zo was er een actie van verkoop kleine steentjes in een doosje dat aanpassing tot culturele activiteiten mogelijk maakte.       

 

 

Nieuwe Kerk aan het Spui in den Haag

In maart 1950 sluit ik  de catechese, van de kerk af en doe Geloof belijdenis in de Nederlands Hervormde Kerk, dat is een feestelijke gebeurtenis.

Ds. G.P. van Itterzon ging die dienst voor in een afgeladen volle kerk.

 

 

De grafsteen van Spinoza.

Hier bij de nieuwe kerk ligt Spinoza begraven volgens velen een atheïst, dat is zeker niet waar. Eén der grootste Nederlandse geleerden.

 

 

De hier boven genoemde kerken waren voor mij meer

dan zomaar monumenten of gebouwen van weleer.

Het waren de Godshuizen waar velen samen kwamen

en op de banken hun plaatsen devoot be namen.

Wij voelden ons door samen belijden, bevrijd

van de onvrijheid door onze verbondenheid.

Ik denk met nostalgisch gevoelen

Aan de harde banken en soms hardere stoelen.

Ik mis niet zo zeer de soms lange preken,

hoe de religie samenbond, dat wil je niet vergeten.

Bedenk wat de therapeut-goeroes van heden bedoelen,

lieten de predikers van vroeger ook heel vaak gevoelen.

 

Nicolaas Overbeeke                                                                    Nieuwerkerk aan den IJssel